تحلیل زبان شناختی گفتمان های رقیب در پرونده بورسیه های تحصیلی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف

نویسندگان

فردوس آقاگل زاده

طاهره طارمی

چکیده

در پژوهش حاضر که با هدف ارتقای دانش انتقادی خوانندگان انجام می پذیرد برآنیم تا نگاه ایدئولوژیک گفتمان-های رقیب را با بکارگیری نظریه تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف در متون رسانه ای رمزگشایی کرده و معانی بیش از صورت زبانی را با توصیف و تبیین ساخت های زبانی آشکار نماییم. بدین منظور، متونی را با محوریت موضوع اعطای بورسیه های تحصیلی توسط دولت دهم برمی گزینیم. داده های پژوهش حاضر از رسانه مطبوعاتی دو گفتمان رقیب (اصول گرا و اعتدال گرا) در یک بازه زمانی مشخص (آبان ماه سال 1393) جمع آوری می شوند. تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از آن است که نماینده گفتمان اصول گرا (روزنامه کیهان) به مراتب بیش از نماینده گفتمان اعتدال گرا (روزنامه اعتماد) از ساخت های ایدئولوژیک در سطح توصیف اعم از روابط مفهومی واژه ها، علائم سجاوندی و ساخت های نحوی و گفتمانی (به کارگیری استعاره، ساخت های نحوی نشان دار و پیش فرض ها و ...) استفاده کرده اند و بدین وسیله سعی در تکذیب گفتمان مورد بحث (تخصیص بورسیه های تحصیلی در دولت دهم) را داشته اند در حالی که متون روزنامه اعتماد از بار ایدئولوژیکی کمتری برخوردار بوده و نگارندگان با استفاده از راهبرد کمیت زبانی و ارائه نمونه ها و شواهد در جهت تأیید گفتمان مد نظر عمل می نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل گفتمان انتقادی در نهج‌البلاغه بر اساس تئوری نورمن فرکلاف

نظریه تحلیل گفتمان انتقادی از روش‌های نو و کیفی در بررسی متون است و به جای چیستی توصیف گفتمان، از چگونگی و چرایی تولید آن سخن می‌گوید. بر پایه­ این نظریه، میان متن و زمینه­ متن رابطه­ تعاملی وجود دارد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و بر پایه­ تئوری فرکلاف، سعی دارد چگونگی تعامل گفتمان علوی با گفتمان خوارج را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی کند. امام علی (ع) به منظور اقناع مخاطبان، نخست سر...

متن کامل

تحلیل واژگان مرتبط با اجتماعیات در خمسة نظامی با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف

در گفتمان‌شناسی، دسته‌ای از واژگان را نشان‌دار می‌نامند که معانی فراتری از سطح قاموسی‌ دارند. دقت در گزینش چنین واژه‌هایی در شعر، راهی است به سوی واقعیاتی که در بستر تاریخ جریان داشته‌اند. مسئله در شعر نظامی، این مسئله گاه به طرزی ناپیدا در بطن واژه‌های نشان‌داری است که شاعر برگزیده‌است. در این جستار، به گونة توصیفی ـ تحلیلی و با مطالعة منابع مرتبط با تاریخ عصر نظامی، وقایع مؤثر بر ذهن هنرمند ر...

متن کامل

تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف براساس داستان سلیمان

بخشی از سوره‌ی نمل به روایت حکومت و قلمرو وسیع حضرت سلیمان می‌پردازد. که جن، انس، پرندگان و باد، همه تحت فرمان وی درآمدند. با توجه به اهمیت نظریات نوین در فهم متون به روش توصیفی–تحلیلی انجام می‌گیرد. تحلیل گفتمان با رویکرد‌ها ،شاخه‌ها و نظرات متعدد و گوناگون می کوشد، روابط متقابل زبان و جامعه را گره‌گشایی کند؛ به بیانی دقیق‌تر تحلیل گفتمان با تکیه بر اَشکال زبانی و نشانه‌ها، در ورای خود نوعی مفه...

متن کامل

بررسی آیات «تحدّی» براساس نظریة تحلیل گفتمان انتقادی « نورمن فرکلاف»

تحلیل گفتمان انتقادی«نورمن فرکلاف» یکی از نظریات مهم در حوزۀ گفتمان­کاوی است که ضمن بیان رابطۀ میان ملاک­های درونی و بیرونی متن و با تکیه بر اشکال زبانی و نشانه­ها، درتلاش است قدرت مسلّط جامعه­ و فضایی را که اثر ادبی در آن شکل گرفته از طریق سه محورِ «توصیف»، «تبیین» و «تفسیر» مورد واکاوی قرار داده و نوعی مفهوم ایدئولوژیک را در ورای متن، بازخوانی ­کند؛ لذا با عنایت به اهمیت آیات تحدّی در مبحث إعجاز...

متن کامل

زبان و گفتمان انقلابی در رمان "فراشة المیدان" از سلطان الحجار (بر اساس نظریه تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف)

تحلیل گفتمان رویکردی جامع در تحلیل متن است که به وسیله آن می‌توانیم فکر نویسنده و هدفی که از ماورای صورت و معنا در متن را دنبال می‌کند، تبیین کنیم. از آنجایی که تحلیل متون جدید و بویژه نوع ادبی رمان در تغییر و تحولات فرهنگی و اجتماعی جهان معاصر نقش بسزایی دارد، مسئله تحلیل متون بر این اساس و بیان گفتمان غالب و جهت دهی آنها از ضرورت‌های ادب معاصر است. این پژوهش بر مبنای تحلیل انتقادی گفتمان بر ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جستارهای زبانی

ناشر: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 2322-3081

دوره

شماره مقالات آماده انتشار 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023